I will describe the Going Forth,
how he, the One-with-Vision, went forth,
how he reasoned and chose the Going Forth.
"Household life is crowded, a realm of dust,
while going forth
is the open air."
Seeing this, he went forth.

Xuất gia, tôi tán thán,
Như Pháp nhãn xuất gia,
Sau khi Ngài quán sát,
Chấp thuận hạnh xuất gia.
Trói buộc, sống gia đình,
Tụ hội mọi bụi đời,
Phóng khoáng, đời xuất gia,
Thấy vậy nên xuất gia.

 

On going forth,
he avoided evil deeds in body.
Abandoning verbal misconduct,
he purified his livelihood.

Sau khi Ngài xuất gia,
Thân ác nghiệp Ngài tránh,
Từ bỏ lời nói ác,
Mạng sống Ngài thanh tịnh.

 

Then he, the Buddha, went to Rajagaha, the mountain fortress of the Magadhans, and wandered for alms,
endowed with all the foremost marks.

Phật đi đến Vương Xá,
Đến chỗ núi bao vây,
Tại nước Ma-kiệt-đà,
Ngài sống hạnh khất sĩ,
Mang theo thật đầy đủ,
Các tướng tốt quang minh.

 

King Bimbisara, standing in his palace, saw him, and on seeing him, consummate in marks,
said: "Look at this one, sirs.
How handsome, stately, pure!
How consummate his demeanor!
Mindful, his eyes downcast,
looking only a plow-length before him,
as one who's not from a lowly lineage:
Send the royal messengers at once
to see where this monk will go."

Bình Sa vương thấy Ngài,
Đứng trên sân lầu thượng,
Thấy đầy đủ tướng tốt,
Bèn nói lên lời này:

410. Các Ông hãy chăm sóc
Người đẹp, lớn, thanh tịnh,
Thành tựu với hạnh đức,
Chỉ nhìn vừa một tầm.

411. Mắt nhìn xuống, chánh niệm,
Gia đình không hạ tiện,
Hãy cho sứ giả theo,
Tỷ-kheo sẽ đi đâu?

 

They — the messengers dispatched — followed behind him.
"Where will this monk go?
Where will his dwelling place be?"
As he went from house to house —
well-restrained, his sense-doors guarded,
mindful, alert —
his bowl filled quickly.
Then he, the sage, completing his alms round,

Được sai, sứ giả ấy
Đi theo sau lưng Ngài,
Tỷ-kheo sẽ đi đâu?
Trú xứ sẽ chỗ nào?

413. Khất thực, từng nhà một,
Căn hộ trì chế ngự,
Bình bát được mau đầy,
Tỉnh giác và chánh niệm.

 

left the city, headed for Mount Pandava.
"That's where his dwelling will be."
Seeing him go to his dwelling place,
three messengers sat down,
while one returned to tell the king.

Sau khi đi khất thực,đi ra khỏi thành,
Leo lên Pandava,
Sẽ trú xứ tại đấy.

415. Thấy vị ấy đến chỗ,
Các sứ giả ngồi chờ,
Còn một vị đi về,
Kể lại chuyện vua hay.

 

"That monk, your majesty,
on the flank of Pandava,
sits like a tiger, a bull,
a lion in a mountain cleft."

Đại vương, Tỷ-kheo ấy,
Phía đông Pandava,
Ngồi như cọp, bò chúa,
Như sư tử trong hang.

 

Hearing the messenger's words,
the noble warrior king
straight away went by royal coach,
out to Mount Pandava.
Going as far as the coach would go,
he got down, went up on foot,
and on arrival sat down.

Nghe sứ giả, đức vua
Với cỗ xe thù thắng,
Vội vàng ra khỏi thành,
Đi đến Pandava.

418. Đi được, vua đi xe,
Rồi xuống xe đi bộ,
Đức vua tiến lại gần,
Và vào chỗ Ngài ở.

 

Sitting there,
he exchanged courteous greetings,
then said:
"You are young, youthful,
in the first stage of youth,
endowed with the stature & coloring
of a noble-warrior.
You would look glorious

Ngồi xuống, vua nói lên
Lời hỏi thăm chào đón,
Lời lẽ chào đón xong,
Vua nói lên nghĩa này.

420. Người thanh niên tuổi trẻ,
Ngây thơ, bước vào đời,
Đẹp cao được đầy đủ,
Thiện sanh dòng Sát-ly.

 

in the vanguard of an army,
arrayed with an elephant squadron.
I offer you wealth : enjoy it.
I ask your birth : inform me."

Trang hoàng binh đội ngũ,
Trước mắt cả binh đoàn,
Tài sản ta cho Người,
Hãy hưởng và trả lời
Về vấn đề thọ sanh.

 

"Straight ahead, your majesty,
by the foothills of the Himalayas
is a country consummate
in energy & wealth,
inhabited by Kosalans::

Trên sườn núi Tuyết sơn,
Sống dân tộc đoạn trực,
Tài sản nghị lực đủ,
Ở xứ Kosala.

 

Solar by clan,
Sakyans by birth.
From that lineage I have gone forth,
but not in search of sensual pleasures.
Seeing the danger in sensual pleasures
— and renunciation as rest —
I go to strive.
That's where my heart delights."

Dòng họ thuộc mặt trời,
Sanh tộc là Thích-ca,
Từ bỏ gia tộc ấy,
Thưa vua, Ta xuất gia,
Ta không có tha thiết,
Đối với các loại dục.

424. Thấy nguy hiểm trong dục,
Bỏ chúng, là an ổn,
Ta sẽ đi, tinh tấn,٠Ta, được hoan hỷ.

 Chủ biên và điều hành: TT Thích Giác Đẳng.

 Những đóng góp dịch thuật xin gửi về TT Thích Giác Đẳng tại giacdang@phapluan.com
Cập nhập ngày: Thứ Sáu 08-11-2006

Kỹ thuật trình bày: Minh Hạnh & Thiện Pháp

 | trở về đầu trang | Home page |