Bài Thơ Cuối Cùng Của Hoshin

Thiền sư Hoshin sống ở Trung Hoa nhiều năm. Sau đó ngài về vùng đông bắc nước Nhật Bản, tại đây ngài dạy các đệ tử của ngài. Khi ngài quá già, ngài kể cho họ một câu chuyện ngài đã nghe được ở Trung Hoa. Đây là câu chuyện:
Một năm vào ngày hai muơi lăm tháng Mười Hai, Tokufu, đã rất già, nói với đệ tử của ngài: "Ta không sống nổi đến sang năm vậy các con hãy chăm sóc ta cho chu đáo trong năm nay."
Các đệ tử nghĩ rằng ngài nói đùa, nhưng vì ngài là vị thầy có tấm lòng cao cả cho nên mỗi người đệ tử của Ngài thay phiên chiêu đãi ngài trong những ngày của của năm sắp hết.
Vào đêm giao thừa, Tokufu kết luận: "Các con đã tử tế với ta. Ta sẽ xa các con vào chiều mai khi tuyết ngừng rơi."
Các đệ tử đều cười, nghĩ rằng ngài đã lớn tuổi nói năng lẩm cẩm bởi vì đêm đó quang đãng và không có tuyết. Nhưng vào nửa đêm tuyết bắt đầu rơi, và đến ngày hôm sau thì họ chẳng thấy vị Thầy của họ đâu nữa. Họ đi đến thiền đường. Ngài đã qua đời nơi đó.
Hoshin, người kể câu chuyện này, nói với các đệ tử của ngài: "Một thiền sư đoán trước ngày mình viên tịch cũng không phải là một điều cần thiết, nhưng nếu vị ấy thực sự muốn làm như vậy, vị ấy có thể làm được."
"Sư Phụ có làm được không ?" một đệ tử hỏi.
"Được chứ," Hoshin trả lời. "Ta sẽ cho các con biết ta có thể làm được những gì bảy ngày nữa tính từ hôm nay."
Không một đệ tử nào tin ngài, và hầu như họ cũng đã quên câu chuyện cho đến lần sau khi Hoshin gọi họ tụ họp lại.
"Bảy ngày trước đây," ngài nhắc lại, "Ta nói ta sẽ xa lìa các con. Theo lệ thường thì nên viết một bài thơ từ biệt, nhưng ta chẳng phải là thi sĩ cũng không là người viết thư pháp. Vậy một người trong các con hãy ghi lại những lời cuối cùng của ta."
Các đệ tử của ngài tưởng ngài nói đùa, nhưng một người trong bọn họ đã sửa soạn để viết.
"Con sẵn sàng chưa?" Hoshin hỏi.
"Dạ rồi, thưa Sư Phụ" người viết đáp lời.
Rồi Hoshin đọc:

Ta đến từ nguồn sáng
Và về với nguồn sáng.
Cái này là cái gì ?

Bài thơ thiếu một dòng nữa để trở thành một bài tứ tuyệt thường làm, vì vậy người đệ tử nói: "Thưa Sư Phụ, chúng ta thiếu một câu."
Hoshin, với tiếng gầm của một con sư tử chiến thắng, la lớn lên: "Kaa!" rồi ra đi.

 MỖI NGAY MỘT CAU CHUYỆN THIỀN LƯU TRỮ

TRANG CHINH

 

Last Poem Of Houshin

The Zen master Hoshin lived in China many years. Then he returned to the northeastern part of Japan, where he taught his disciples. When he was getting very old, he told them a story he had heard in China. This is the story:

One year on the twenty-fifth of December, Tokufu, who was very old, said to his disciples: “I am not going to be alive next year so you fellows should treat me well this year.”

The pupils thought he was joking, but since he was a great-hearted teacher each of them in turn treated him to a feast on succeeding days of the departing year.

On the eve of the new year, Tokufu concluded: “You have been good to me. I shall leave you tomorrow afternoon when the snow has stopped.”
The disciples laughed, thinking he was aging and talking nonsense since the night was clear and without snow. But at midnight snow began to fall, and the next day they did not find their teacher about. They went to the meditation hall. There he had passed on.

Hoshin, who related this story, told his disciples: “It is not necessary for a Zen master to predict his passing, but if he really wishes to do so, he can.”

“Can you?” someone asked.

“Yes,” answered Hoshin. “I will show you what I can do seven days from now.”

None of the disciples believed him, and most of them had even forgotten the conversation when Hoshin next called them together.

“Seven days ago,” he remarked, “I said I was going to leave you. It is customary to write a farewell poem, but I am neither poet nor calligrapher. Let one of you inscribe my last words.”

His followers thought he was joking, but one of them started to write.

“Are you ready?” Hoshin asked.

“Yes, sir,” replied the writer.

Then Hoshin dictated:

I came from brilliancy.
And return to brilliancy.
What is this?

The poem was one line short of the customary four, so the disciple said: “Master, we are one line short.”
Hoshin, with the roar of a conquoring lion, shouted “Kaa!” and was gone.