HÂN HOAN ÐÓN CHÀO
Phẩm 18 :
Phẩm Cấu Uế (Malavagga) - kệ ngôn 241 giảng ngày 10/10/2003
Các Sự Kiện Cấu Uế
(Bản
Việt dịch của TT Trí Siêu)
Không tụng,
bẩn chú thuật
Không siên, dơ
cửa nhà
Lười
biếng, uế dung sắc
Phóng dật,
nhớp sự phòng.
ĐĐ Uyên Minh thuyết giảng : Nam Mô Bổn Sư Thích Ca
Mâu Ni Phật, kính bạch Chư Đại Đức
Tăng, kính chào quí Phật tử. Hôm nay chúng tôi có trách
nhiệm giảng kệ ngôn 241 của kinh Pháp Cú, chúng tôi xin
đi vào bài học. Ở
đây Đức Phật chỉ rõ cho chúng ta ba vấn
đề chính.
Thứ nhất Đức Thế Tôn
Ngài dạy rằng có tụng đọc bao nhiêu thần
chú, sau câu chuyện của Tỳ kheo Làludàyi Đức
Phật mới giảng điều này. Chúng ta cũng biết rồi tại sao chú
thuật nó linh, chúng tôi không nói đến những
người không tin tưởng, chúng tôi chỉ nói
đến những người có nghiên cứu có chút tin
tưởng về chú thuật, có một điều
rất căn bản của thần chú, của bùa phép
đó là sự tập trung tư tưởng, cho dầu
đó là bùa rắn, bùa tà, hay là bùa trị bịnh hay là bùa
lỗ ban trấn ém, phong thủy, bất cứ bùa gì đi
nữa thi` nó cũng đòi hỏi mình sự trao luyện
thường xuyên.
Đừng nói chi bùa chú, ngay cả
thần thông, có ba nguyên nhân làm cho một vị chứng
đắc thần thông mà không có vận dụng thần
thông như ý được.
·
Nguyên
nhân thứ nhất là không tập luyện thường
xuyên, tức là chứng đắc xong rồi bỏ đó.
·
Nguyên
nhân thứ hai là do phiền não quá mạnh, thí dụ như
bồ tát Ngài đắc thiền, rồi Ngài bay ngang
chỗ hoàng cung, Ngài gặp bà hoàng hậu ở trong tư
thế hở hang, tâm Ngài bị động cho nên Ngài
bị mất thần thong.
·
Nguyên
nhân thứ ba là do nghiệp mãnh liệt, tức là do
nghiệp của mi`nh mãnh liệt quá thi` thần thông
cũng không phát huy được, do chúng tôi đọc
cuộc đời của Tôn Giả Mục Kiền Liên,
vào một buổi sáng lần thứ ba sau khi tránh khỏi
sự truy sát của bọn cướp, đến lần
thứ ba Ngài xét thấy hai điều : điều
thứ nhất đây là cái nghiệp, một người
như Ngài không co`n tham danh quí tử, Ngài phải để
yên để chấp nhận cái quả xấu thôi đó là
điều thứ nhất.
Điều thứ hai Ngài thấy rằng hôm nay Ngài có
vận dụng thần thông cũng không được, vi`
khi nghiệp đến rồi thi` không có gi` cứu
được hết.
Cho nên đối với thần thông mà
co`n như vậy thi` nói chi thần chú, là cái gi` mi`nh không
tập luyện thường xuyên, chúng tôi nói hơi
rộng là đối với thần thông mà không tập
luyện thi` cũng không linh nghiệm, thi` đối
với bùa chú không tập luyện thường xuyên thi` nó
cũng không có linh nghiệm bằng người
thường xuyên tập luyện.
Đức Phật Ngài nói rằng "
Asajjha yamala manta", tuy nhiên đó chỉ là hi`nh ảnh
đầu tiên, nó không là cái gi` hết, Ngài chỉ lấy nó
làm cái nền thôi và Ngài nói chuyện khác . Điều thứ
hai Đức Phật Ngài nói "Anuttha namala ghara" chúng
ta ở đây là những người chủ gia đi`nh,
những người sống chung với cha với mẹ
đều thấy một chuyện, ở trong nhà nếu
mi`nh không chịu động tay động chân thi` cái nhà nó
dơ, dứt khoát như vậy, một tờ giấy hay
là một ống hút hay là một cái ly để bừa bãi
mi`nh thấy lười khi nào rảnh thi` dẹp, cứ
suy nghĩ như vậy thôi thi` nó cũng đủ
để cho cái nhà mi`nh dơ, bởi vi` chúng tôi có kinh
nghiệm như vậy, chúng tôi cũng từng sống
trong tập thể, chúng tôi cũng từng sống một
mi`nh nên biết, chỉ cần mi`nh hơi ngán rồi
để một hồi thi` những bề bộn nó thành
một đống.
Cái bề bộn đó nó không chỉ
ở ngoài mà cả trong lòng của mi`nh nó có vấn
đề, mà mi`nh không giải quyết nó thi` lâu ngày nó
cũng trở thành bề bộn, nhưng ở chỗ này
Đức Thế Tôn Ngài nói theo nghĩa thông thường
đó là sự lười biếng chính là động
cơ dẫn đến nhà cửa dơ.
Rồi câu thứ ba là "Malam vannassa
kosajjam" kosajjam đây có nghĩa là lười biếng,
chữ anuttha là không siêng năng cũng tương
đương với lười biếng, nhưng
Đức Thế Tôn chỗ đó Ngài sài chữ khác, anuttha
namala ghara là sự không siêng năng là sự cấu uế
cho nhà cửa chữ ghara ở đây không nên dịch là ngôi nhà, mà dịch là nhà cửa
nghĩa nó mới rộng, rồi malam vannassa kosajjam cái
sự lười biếng.
Nếu các vị đọc thơ
Đường chắc còn nhớ câu " xuân nghịch bân
trang bất ngâu" bân trang
là không trang điểm, mi`nh bỏ lơ, nó là điều
rất mệt mỏi cho thân phận người nữ,
người nam mỗi ngày chỉ tắm rửa là xong, là
mi`nh có thể yên tâm ra đường, nhưng
người nữ không phải như vậy
được, người nữ phải có cái cực,
phải có cái siêng, ngoài chuyện vệ sinh thân thể,
mỗi lần đi ra ngoài họ phải chịu khó
chịu siêng để tô trét, để quẹt, để
phết mắt mũi, chứ nếu người nữ cứ
tà tà như người nam thi` chắc ở giá rồi,
phải nói như vậy, cho nên một trong cái khổ
của người nữ là họ phải chịu
cực. Ở đây Đức Thế Tôn Ngài không nói
đến cái cực đó, mà Ngài nói chính cái sự
lười biếng nó là một cái chướng ngại
cho nhan sắc, người nam họ không màng, nhưng
người nữ họ màng.
Ở đây Ngài chỉ dùng hi`nh ảnh
Ngài nói thôi không tụng đọc, lười biếng
tụng đọc thi` nó là cấu uế của bùa chú, mà
lười biếng dọn dẹp đó là cấu uế
của nhà cửa, mà lười biếng trang điểm
thi` nó là cái cấu uế của ngoại ngừng hay là của
dung sắc, như quí vị biết là muốn
được người ta khen đẹp thi` mi`nh
phải siêng, siêng đi shopping, siêng đọc báo thời
trang coi người ta đã ra loại gi` rồi ráng đi
làm có tiền để mua, mi`nh phải có một quá
tri`nh muốn làm đẹp,
cái đó nó đòi hỏi mi`nh phải siêng, siêng đi làm
để có tiền, siêng đọc báo để kiếm
thời trang, siêng đi shopping, siêng đi tắm
rửa,siêng điểm trang, rồi siêng gài, thắc gút
cột đủ thứ cho mi`nh, thì cái đó mi`nh mới hy
vọng có ngoại hi`nh ngó cho đẹp.
Điều thứ tư Đức
Thế Tôn Ngài đặc biệt chú ý đó là "Pama`do rakkhato malam" pama`do là thuật ngữ rất
rộng, rất nổi tiếng trong Đạo Phật,
trong Phật Giáo Nam Tông thì "Pama`do" này nổi
tiếng tới mức mà có những vị cư sĩ,
thậm chí là những vị cư sĩ chưa biết
Phật Pháp nhiều, không học chữ Pali, không biết
giáo lý nhiều, nhưng mà hễ bước vào chùa là
phải nghe chữ "Pama`do" rồi, pama`do là dễ
dui, hễ là Phật tử trừ những vị
đến chùa hai ba tuần lễ thi` chúng tôi không biết
chứ Phật tử đi chùa một hai tháng dứt khoát
là có nghe chữ này, chữ pama`a do, chữ dễ dui, thi`
"Pama`do rakkhato malam" giống như người
luyện thuộc nhiều thần chú, nhưng không có
sự tụng đọc thường xuyên thi` bùa phép
đó không có linh, mi`nh có nhà cao cửa rộng mà làm biếng
không có dọn dẹp thi` cái nhà mi`nh ngó nó cũng bề
bộn, bê bối ngó cũng không được, mi`nh có
một nhan sắc ngoại hi`nh trời cho nhưng nếu
mi`nh lười biếng, mi`nh bê bối, mi`nh không có
dụng công ra sức dòm ngó điểm tô cho nét đẹp,
tự nhiên sắc đẹp trời cho kia cũng vất
đi
Chữ rakkhato ở đây có nghĩa là
tự phòng hộ hay là tu hành.
Chuyện tu hành của mi`nh dầu là tu về thân
nghiệp, tu về khẩu nghiệp, về ý nghiệp, mà
bất cứ một công phu tu học nào nó cũng có sự
dễ dui là cấu uế.
Chính sự dễ dui này làm cho sự phòng hộ
của mi`nh có vấn đề, người ta nói chiếm
thành thấy vậy mà dễ, giữ thành rất khó, thí
dụ bây giờ xuất gia, cạo đầu đắp
y, mi`nh khen nó thiêng liêng, nhưng thật ra không khó khăn
bằng chuyện giữ thành, chiếm thành tức là mi`nh
chiếm một nơi nào đó, ở đây là nói về
đời sống tinh thần nghĩa là mi`nh muốn có
nơi nào đó để xuất gia tức là chiếm
thành.
Nhưng mà giữ thành, muốn duy trì,
muốn kéo dài đời sống tu học thi` chuyện này
rất khó khăn bởi vi` sao?, vi` trong suốt thời
gian tu hành của mi`nh gặp rất nhiều cái trở
ngại. Chúng tôi nhớ có một người tu sĩ
hỏi Ngài Xá Lợi Phất là trong Phật Pháp cái gi` khó
nhất, Ngài Xá Lợi Phất nói có ba cái khó, khó thứ
nhất là xuất gia, cái khó thứ hai là xuất gia rồi
tiếp tục hoan hỷ trong Phật Pháp, cái thứ ba
chính là sự thực hành chánh pháp đó là ba cái khó. Các vị đó phải
đối phó với những nghiệt ngã đắng cay
với cuộc đời, mà mi`nh vượt qua
được cũng là một cái cực, đối
với những ngọt ngào, đối với nghiệt
ngã đắng cay mà mi`nh vượt qua được
đó cũng là cái công phu, đối với sự tẻ
nhạt của đời sống. Nhiều khi mi`nh không
khéo thi` đối với mi`nh cũng là một cái trở
ngại rất lớn, trong bất cứ hoàn cảnh nào dù
ngọt hay đắng hay lạt đều là cơ
hội cho mi`nh dễ dui hết phải nói như vậy.
Sự dễ dui của mi`nh là sự
buông trôi thả nổi, luôn luôn nó có cơ hội, nó ri`nh
rập, nó ngọt ngào quá, được danh
được lợi nhiều quá thi` lúc đó sự
dễ dui cũng có chỗ để nó chui vào, khi nào mi`nh
bị cuộc đời vùi dập, thử thách làm cho mi`nh
dở sống, sở chết thi` lúc đó cũng là cơ
hội rất tốt để cho mi`nh dễ dui. Rồi
những lúc không có chuyện gi` để lo buồn, không có
chuyện gi` để mi`nh hứng thú với đời
sống, mi`nh cứ ra vào không biết làm gi`, buồn tay
buồn chân, uể oải, nó lừ đừ, nó dã
dượi thi` lúc đó cũng là một giai đoạn
để cho sự dễ dui của mi`nh có chỗ chen vào.
Dễ dui đây là sự thờ ơ,
nói một cách nôm na là sự thờ ơ, thờ ơ
tức là thấy không có gi` quan trọng , các vị cũng
biết rằng tai nạn xe cộ ở Mỹ, một
trong những chỗ mà người ta nói thường xuyên
xảy ra tai nạn xe cộ nhất, chính là gần nhà
của mi`nh, tại sao, vi` mi`nh ở trong nhà mi`nh đi ra
ngoài đường để đi đổ xăng hay
đi mướn phim, hay đi đến tiệm gần
nhà để mua vài món đồ, vì nó gần nên không
cột giây an toàn (seatbell), bởi con đường
gần quá đi ra đi vào 10 năm hay hơn, đi
riết rồi nó chai đi,
mất hết cảm giác cảnh giới, và khi không có
cảm giác cảnh giới chính là một tên gọi khác
của chữ dễ dui ( pama`do) đó là nghĩa thế gian,
co`n trong nhà Phật thi` tiếng pama`do nghĩa rộng
hơn nữa tức là sáu căn của mình bỏ ngỏ,
thi` coi như công phu phòng hộ tam nghiệp bắt
đầu có vấn đề, mi`nh không có tu mà lâu lâu mi`nh
đi chùa thọ bát quan, lâu lâu đi chùa cúng Phật, lâu lâu
mi`nh gặp mấy Thầy, mi`nh thấy mi`nh tu dữ
dằn lắm rồi, nhưng nếu mi`nh thấy thật
sự sanh tử là chuyện lớn, mi`nh thấy thật
sự chuyện tu hành là cần thiết, thật sự
mi`nh thấy tội khổ là phiền não qua sáu căn, nó là
một vấn đề cần phải giải quyết,
khi mi`nh có được tâm niệm như vậy rồi,
và mi`nh dành thời giờ mi`nh ngó vào nội tâm của mi`nh,
thi` mi`nh thấy ra rằng tiềm năng dễ dui,
tiềm năng thờ ơ, tiềm năng lơ
đễnh nó mạnh lắm.
Có một câu chúng tôi nói đi nói lại
nhiều lần lắm, và chúng tôi rất tâm
đắt,đó là câu của Nho Giáo " Tùng thiện
như đăng, tùng ác như băng " cái làm thiện
tu pháp lành nó khó lắm, nó giống nhau thôi, nhưng mà do
tập khí nhiều của mi`nh, mi`nh trốn khổ ti`m vui
đó là một thói quen thứ nhất, thứ hai nữa là
mi`nh quen mi`nh thích cái gi` nó dễ, rề rà với bạn
xấu mình chơi và cứ chơi với bạn xấu
nhiều đời thi` thói quen làm ác nó cũng dễ,
điều đó có nghĩa rằng thói quen làm thiện nó
khó, mình có thói quen bủn xỉn thi` là sao mi`nh bố thí
được, mi`nh có thói trác tán bê tha thi` làm sao mi`nh có sự
trong trắng tu thân cho được, mi`nh có thói quen nói
dối thi` làm sao mình chân thành được, mi`nh có thói quen
phung phí thi` làm sao mình có thói quen giản dị
được, nói chung hễ mi`nh có thói quen xấu thi`
hiểu ngầm là mi`nh đã đánh mất thói quen tốt.
Như vậy Đức Phật Ngài
dạy sự dễ dui chính là cấu uế, là vi` lúc nào
trong người mi`nh tiềm năng bất thiện
cũng đầy ắp, chẳng qua tự mi`nh vô minh quá
nên không thấy, mi`nh ngã mạn mi`nh nghĩ là mi`nh có
học, mi`nh nghĩ là mi`nh có nghiên cứu Phật Pháp là mi`nh
có tu rồi. Rồi mi`nh nghĩ rằng nếu mình
đốt nhà, giết người, lừa gạt thiên
hạ, gạt đời gạt đạo, làm cho
người ta đổ máu, đổ nước mắt
cái đó mới tội lỗi chứ mi`nh buổi sáng
đi làm, rồi của cải của chồng của
vợ của cha mẹ, mi`nh cũng là Phật tử,
cũng nghe Phật Pháp ngoài ra thi` không có tội lỗi.
Sự thật chúng ta cũng biết bên
Phật Giáo Bắc Tông họ cũng chia ra năm thừa:
Thiên thừa, Nhân thừa, Phật thừa, Bồ Tát
thừa , chúng ta thấy kiểu tu đó không có là gi`
đâu, miễn có tu là quí rồi, nhưng mà cách đó là cách
lẩn quẩn trong vòng sanh tử thôi, tức là tu mà còn ham
vui, phải nói như vậy, mà chính ham vui đó có thể
trong đây có vị không đồng ý với chúng tôi trong
khi diễn dịch vấn đề, đôi khi chúng tôi
cũng muốn dùng những chữ như vậy, chữ
ham vui cũng có thể dịch là
bamato, chữ bamato có thể dịch nôm na là ham vui,
tại sao tôi dễ dui, tại vi` tôi ham vui, mìi`h nghĩ
rằng nó không cần thiết, nó không sao hết.
Nhưng trong kinh Pháp Cú Đức
Phật dạy rằng "nước kia từng giọt
chảy hờ , từng kia tràn chảy đâu ngờ hôm
nay", cái gi` nó cũng từng giọt thôi. Bà con mà đi vào mấy hang
động thạch nhủ ở Quảng Bình, thấy
những thạch nhũ trên trần thòng xuống, nhiều
cái nó nặng hàng tấn, nhưng quí vị chắc chắn
phải biết một chuyện về quá tri`nh thành
của thạch nhũ đó phải trải qua thời
gian rất lâu, và quí vị biết không có ai đắp tô,
hoặc xây, hoặc trét những thạch nhũ đó
đâu, thạch nhũ đó hi`nh thành, những giọt
nước đó từ trên trần nhỏ xuống và trong
những giọt nước đó rất là nhỏ,
rất là ít chất vôi mà nó nhỏ giọt vậy và nó
đọng lại một chút chất vôi nhiều ngàn
năm, nhiều triệu năm cho ra những thạch
nhũ nặng hàng tấn, mi`nh sợ lắm trong thiên nhiên
có những công trình vĩ đại như vậy.
Nhưng
nếu chúng ta nghĩ đến một chuyện, chúng ta
sẽ phát rùng mi`nh và cứ nghĩ tại đó nó
được chất góp và tích lũy từ một quá
tri`nh huân tập rất lâu đời, thi` phải nói
rằng một nhân cách vĩ đại như Đức
Phật, hay phàm tâm khổng lồ như chúng ta hoàn toàn
trải qua một giai đoạn tích góp nhiều
đời , nhân cách vĩ đại như Đức
Phật gọi là vô lượng giới học , vô
lượng định học, vô lượng tuệ
học, vô lượng giải thoá. Trong khi mi`nh thi` vô lượng tham, vô
lượng sân, vô lượng bất thiện ác, vô
lượng bất thiện tam nghiệp, vô lượng
bất thiện khẩu nghiệp, vô lượng bất
thiện y' nghiệp, tại sao mình có được vô
lượng đó?.
Đức Phật cũng có cái biết vô
lượng, còn mi`nh có cái dốt vô lượng, thi` cả
cái vô lượng của ngài và cái vô lượng của
mi`nh hoàn toàn có được nhờ vào huân tập, tích
lũy mà ở đâu nó có cái đó.
Nếu quí vị coi trong Tăng Chi
Tương Ưng, Đức Phật có nhiều bài kinh
Ngài nhắc đi nhắc lại : Này các tỳ kheo, trong trí
nhớ của ta kể từ 91 đại kiếp trở
lại đây ta không thế này, thế này.
Ở một đoạn kinh khác : Này các
Tỳ kheo ta nhớ trong 91 đại kiếp trở
lại đây ta không thế này, thế này.
Tức là Ngài đã nuôi đại
nguyện Bồ Tát trở thành một Đức Phật
từ rất lâu rồi, con số chính thức là 4 A
Tăng kỳ và 100 ngàn đại kiếp, còn số kể
thêm là 2 A Tăng kỳ 100 ngàn đại kiếp. Một A Tăng kỳ lâu
lắm, Ngài tu lâu lắm,kiếp đây là kiếp trái
đất, chứ không phải là kiếp sống, một
kiếp của trái đất là 20 A Tăng kỳ như
vậy rồi cộng với số lẻ là một
trăm ngàn đại kiếp nữa. Nhưng mà trước khi công viên hỏa mãn,
trước khi công Đức của Ngài được
thành tựu một cách rốt ráo vào kiếp cuối cùng,
trước cái thân của Ngài Sĩ Đạt Đa,
trước đó 21 đại kiếp là Ngài đã bắt
đầu thông thái phi phàm của một Đức
Phật tương lai, có nhiều tội lỗi về
thân về khẩu về y' Ngài không còn nữa, bắt
đầu không còn nữa, giảm từ từ cũng
giống như đi xe đò, trước hết mi`nh ra
đường lộ đứng đón xe rồi chân mi`nh
dính si`nh, và nếu mi`nh lên xe đi một đoạn
đường dài, dọc đường si`nh nó dính trong
chân của mi`nh nó khô từ từ, cuối cùng nó rớt hồi
nào mà mi`nh không hay.
Thi` đối với vị Bồ Tát
nuôi đại nguyện Chánh Đẳng, Chánh Giác cũng
vậy, sở dĩ Chư Phật không còn cái tiền khiên
tật là tại sao? vi` thời gian các Ngài tu lâu quá, tức
là thiện pháp nó càng phát triển, tu tập hết
đời này qua đời khác lâu đến mức mà
thiện pháp càng lúc càng tăng, ác pháp càng ngày càng giảm,
cho nên những ác nghiệp nó đã rơi rớt giống
như Ngài đã lên chiếc xe Ngài ngồi, những
miếng si`nh mà Ngài đã đạp trước đó nó
khô, nó từ từ rớt, cuối cùng Ngài chỉ còn dính
một hai miếng si`nh, mà si`nh khô trên chân Ngài, Ngài chỉ
lấy tay Ngài búng, Ngài phủi nhẹ là nó rớt rồi,
còn mi`nh ít ra mi`nh không tu được như Ngài, mi`nh
cũng gặp cảnh già đau chết, bởi vi` bây
giờ mi`nh còn đang đứng dưới ruộng,
miếng si`nh dưới chân mi`nh, chẳng những
miếng cũ chưa chịu khô là miếng ước nó
đã đắp dầy lên rồi, đã tô lên rồi. chúng
tôi định nghĩa chữ pama`do như vậy.
Sự lơ đễnh của mi`nh
nhiều đời nhiều kiếp, và nhiều khi mi`nh có
nhiều cơ hội để lơ đễnh lắm,
mi`nh nghĩ mi`nh là một vị tu sĩ thi` có quyền
lơ đễnh, nghĩ mi`nh là một vị Pháp Sư cho
nên mi`nh có quyền lơ đễnh, mi`nh nghĩ mi`nh là
một thiền sư, mi`nh nghĩ mi`nh là một vị
luận sư, mi`nh nghĩ mi`nh là một cư sĩ lâu
năm, mi`nh nghĩ mi`nh là người có nhiều đóng
góp cho Phật Pháp, mi`nh nghĩ mi`nh là người có
nhiều tiếng tăm, Phật tử ai cũng biết
mi`nh là đại thí chủ v.v... Hễ mi`nh có càng nhiều
thi` mi`nh càng có nhiều cơ hội dễ dui. Phải nói rằng Phật Pháp
của Đức Thế Tôn rất là lạ, mi`nh tu càng
nhiều, mi`nh học càng nhiều thi` mi`nh ca`ng thấy mi`nh
đơn giản, co`n mi`nh càng học, mi`nh càng tu mà mi`nh
càng thấy mi`nh hay, mi`nh càng giỏi, mi`nh càng ngon lành, mi`nh
càng học mi`nh càng trí huệ, mi`nh càng có niềm tự hào
tự mãn thi` không được.
Co`n càng tu càng có niềm tự tin thi` được,
bởi vi` Đức Phật Ngài nói ngày nào mi`nh co`n thấy
được, thấy ra trong đó cái tự hào tự mãn
thi` mi`nh rất dễ dui.
Cái điểm này cũng giống
như bài kệ hôm qua, bài kệ nói là : "sét sanh ra từ
sắt", như vậy mi`nh nói rằng bất cứ
trường hợp tu hành nào, chúng ta cũng luôn luôn có
những trở ngại đi kế bên mà mi`nh không
biết. Bất cứ một người xuất gia hay
mi`nh có là một người cư sĩ, mi`nh có là
người đang tu về huệ hay đang tu về
phúc, thi` bất cứ hoàn cảnh nào, hễ mi`nh co`n phàm
nhân thi` mi`nh có nhiều cơ hội để mi`nh dễ
dui. Đối với
người luyện bùa phép thần chú mà không thường
xuyên tụng đọc, thi` thần chú đó không linh.
Đối với người là gia chủ một ngôi nhà,
dù lớn, dù nhỏ, dù sang, dù đẹp, dù xấu, mà
lười biếng, không thường xuyên chăm sóc
dọn dẹp thi` ngôi nhà cũng trở nên bê bối,
bừa bãi. Đối với
người nam hay là người nữ, muốn có nhan
sắc mà lại lười biếng không có tắm
gội, không có trang sức, thi` nhan sắc đó coi như
không co`n hấp dẫn nữa.
Đối với người tu hành chữ rakkato có
nghĩa là phòng hộ về tam nghiệp thi` đối
với người mà xuất gia cư sĩ chữ pama`do
là không có sự tinh cần, là dễ dui, là không có sự
nỗ lực là buông trôi thả nổi.
Chúng tôi có câu chuyện mà chúng tôi đã
kể nhiều lần rồi, hôm nay chúng tôi chỉ kể
sơ: các vị co`n nhớ là có cô đó chồng chết
ngoài biên ải, cô buồn quá, cô đi ti`m xác chồng, cô
ti`m được rồi, cô gói một đống
xương tàn vô trong bị, rồi cô lang thang trên
đường về quê cũ, ngày đi đêm nghỉ,
và đi đến đâu thi` vàng hương đem bày ra
đất cúng tế và khóc than với chồng, nói chung là
suốt hành tri`nh bao nhiêu trở ngại, bao nhiêu thử
thách cô đều vượt qua hết, có thể nói là thân
gái dậm trường gánh gói xương chồng hết
đoạn đường này qua đọan
đường khác, băng rừng lội suối, có
nhiều người thấy cô có nhan sắc họ buông
lời ong bướm, nhưng cô làm lơ, trên tay cầm
nắm xương chồng.
Có lần cô đi ngang bờ suối,
đang lội qua suối thi` cô thấy có đóa hoa
rừng đẹp quá, lạ và dễ thương, cô
nghĩ là ngắt nó cầm trên tay cũng vui, là phụ
nữ thấy hoa đẹp thi` cũng thích, mà không ai
tặng mi`nh thi` mi`nh tự tặng mi`nh, cô mới chồm
chồm lên cô lấy, trong khi suốt dọc
đường như vậy bao nhiêu trở ngại, bao
nhiêu cám dỗ, đối với cô không nghĩa ly' gi`
hết, nhưng nhiều khi cô thấy hoa rừng không
đáng gi`, co`n những lời ong bướm của
người ta thi` mi`nh thấy cảnh giác, co`n hoa rừng
thi` không đáng gi`, thế là cô cứ nhón người, nhón
người với tay để hái hoa, cuối cùng cô
đạp trúng tảng đá trơn té xuống giòng
suối, và bị nước cuốn trôi và vi` bản
năng sinh tồn tự nhiên thôi, cô phải liệng túi
xương cốt của chồng, để lội vào
bờ, và khi lội vào bờ cô mới nhớ ra một
chuyện, đó là bao nhiêu thử thách trên đường,
nhưng nó không có đủ để cho mi`nh buông rơi
nắm xương chồng, vào giờ cuối chỉ có
cái hoa đó thôi mà làm cho mi`nh đánh mất toàn bộ công
tri`nh bấy lâu nay mi`nh la`m.
Thi` vấn đề ở đây
cũng vậy, đời tu khi mi`nh có những trở
ngại hay những cám dỗ to tát nghiêm trọng, thật
sự nhiều khi mi`nh nhờ thấy nó là nghiêm trọng
mi`nh có cảnh giác, nhưng mà có nhiều lúc mi`nh gọi là
ma chưởng của phiền não nó tinh vi lắm,
người ta nói Phật nào ma nấy, hễ mi`nh tu si`u
si`u ển ển gọi là ầu ơ ví dầu thi` trở
ngại cám dỗ hi`nh thức nó thô thiển, còn nếu
mi`nh khá khá một chút thi` phiền não, cám dỗ nó cũng
đến theo hi`nh thức tương ứng với mi`nh. Thí dụ trong kinh nói khi xưa các
vị thánh Tăng vô rừng tu trong thời Đức
Phật, có nhiều cô tiên nữ xuống phá, và tại sao
vào thời đó tiên nữ phá, co`n bây giờ không có tiên
nữ xuống phá, là bởi vi` tu như các Ngài nhân loại
người phàm mắt thịt thi` họ không co`n hi
vọng rồi, co`n Chư Thiên thấy vậy một
phần họ hoan hỷ, một phần họ tò mò.
Ở trên đời có tâm ly' kỳ là
mi`nh thấy cái gi` khó chinh phục thi` mi`nh bị cuốn
hút, bị hấp dẫn, phá thi` phải phá mấy ông
như vậy mới đã, co`n cỡ như mi`nh bây
giờ đâu cần tiên, vi` họ không có thi` giờ phá
mi`nh, cỡ mi`nh bây giờ chút ít tiền, chút ít ti`nh cảm
khác phái là xong rồi, thí dụ như vậy, cho nên là
Phật nào ma nấy, khổ một chỗ là trong phàm tâm
của mi`nh thi` Phật cao nhất sít, mà ma cao nhất
trượng, nghĩa là trong phàm tâm của người
không tu thôi, bóng dáng của Đức Phật mờ
lắm, mà bóng dáng của ma thi` nó sừng sửng ở
trong lo`ng của mi`nh, nhiều khi mi`nh sống trong ảo
giác mi`nh không thấy, mi`nh cứ tưởng mi`nh tu vậy
là mi`nh ngon lành rồi, thi` chính cái tưởng đó là ma,
đó là sự dễ dui.
Chúng tôi xin tạm ngưng buổi
giảng ở tại đây, trước khi dứt
lời xin thành tâm hồi hướng công đức pháp thí
này đến tất cả Chư Đại Đức
Tăng, đến các Phật tử trong room, đến
tất cả chúng sinh trong ba giới bốn loài ngũ thú
lục đạo luôn luôn được vạn sự các
tường và sở cầu như nguyện. Nam Mô Bổn
Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Minh Hạnh biên soạn
