Sariputta's (Upatissa's) Question

Now at that time the wanderer Sanjaya was residing in Rajagaha with a large company of wanderers -- 250 in all. And at that time Sariputta and Moggallana were practicing the holy life under Sanjaya. They had made this agreement: Whoever attains the Deathless first will inform the other.

Sariputta's (Upatissa's) Question

[64] Vào lúc bấy giờ, vị du sĩ Sañjaya cư trú tại thành Rājagaha cùng với tập thể du sĩ đông đảo gồm có hai trăm năm chục vị du sĩ. Vào lúc bấy giờ, Sārīputta và Moggallāna thực hành Phạm hạnh theo du sĩ Sañjaya. Họ đã giao ước với nhau rằng: “Người nào chứng đạt sự bất tử trước phải thông báo cho vị kia hay.

Then Ven. Assaji, arising early in the morning, taking his robe and bowl, entered Rajagaha for alms: Gracious in the way he approached and departed, looked forward and behind, drew in and stretched out his arm; his eyes downcast, his every movement consummate. Sariputta the wanderer saw Ven. Assaji going for alms in Rajagaha: gracious... his eyes downcast, his every movement consummate. On seeing him, the thought occurred to him: "Surely, of those in this world who are arahants or have entered the path to arahantship, this is one. What if I were to approach him and question him: 'On whose account have you gone forth? Who is your teacher? In whose Dhamma do you delight?'"

Khi ấy vào buổi sáng, đại đức Assaji đã mặc y cầm y bát đi vào thành Rājagaha để khất thực. Vị ấy có phong cách chững chạc, mắt nhìn xuống, với vẻ chăm chú khi đi tới bước lui, lúc nhìn ngắm, khi cử động co duỗi. Du sĩ Sārīputta đã nhìn thấy đại đức Assaji có phong cách chững chạc, mắt nhìn xuống, với vẻ chăm chú khi đi tới bước lui, lúc nhìn ngắm, khi cử động co duỗi đang đi khất thực trong thành Rājagaha, sau khi nhìn thấy đã khởi ý điều này: “Đây chính là vị tỳ khưu trong số các vị thật sự là A-la-hán trên thế gian hoặc là đã đạt được con đường đưa đến quả vị A-la-hán. Hay là ta nên đến gần vị tỳ khưu này và hỏi rằng: ‘Thưa đại đức, đại đức đã được xuất gia có liên quan đến vị nào?’ hoặc là ‘Ai là thầy của đại đức?’ hoặc là ‘Đại đức giảng giải pháp của vị nào?’”

But then the thought occurred to Sariputta the wanderer: "This is the wrong time to question him. He is going for alms in the town. What if I were to follow behind this monk who has found the path for those who seek it?"

Khi ấy, du sĩ Sārīputta đã khởi ý điều này: “Không phải lúc để hỏi vị tỳ khưu này, vị ấy đã đi vào xóm nhà và đang đi khất thực, hay là ta nên đi sát theo sau vị tỳ khưu này là vị có đạo lộ đang được tầm cầu bởi những kẻ mong mỏi sự lợi ích?”

Then Ven. Assaji, having gone for alms in Rajagaha, left, taking the alms he had received. Sariputta the wanderer approached him and, on arrival, having exchanged friendly greetings and engaged in polite conversation, stood to one side. As he stood there he said, "Your faculties are bright, my friend, your complexion pure and clear. On whose account have you gone forth? Who is your teacher? In whose Dhamma do you delight?"

(64)Sau đó, Ven. Assaji, sau khi đi khất thực ở Rajagaha, rời đi, nhận lấy số tiền bố thí đã nhận được. Du sĩ Sariputta đi đến gần và khi đến nơi, chào hỏi thân thiện và đứng sang một bên. Khi đứng sang một bên du sĩ Sariputta nói, Này bạn, các giác quan của bạn thật thanh tịnh, bạn của tôi sắc da thật trong sáng và thuần khiết. đại đức đã được xuất gia có liên quan đến vị nào? Ai là thầy của đại đức? Đại đức giảng giải pháp của vị nào?" .

"There is, my friend, the Great Contemplative, a son of the Sakyans, gone forth from a Sakyan family. I have gone forth on account of that Blessed One. That Blessed One is my teacher. It is in that Blessed One's Dhamma that I delight."

" Này đạo hữu, có vị đại sa-môn con trai dòng Sākya, từ dòng họ Sākya đã xuất gia. Ta đã được xuất gia có liên quan đến đức Thế Tôn ấy. Đức Thế Tôn ấy là đạo sư của ta và ta giảng giải Pháp của đức Thế Tôn ấy. "

"But what is your teacher's teaching? What does he proclaim?''

- Vị đạo sư của đại đức thuyết về điều gì? Giảng về điều gì?

"I am new, my friend, not long gone forth, only recently come to this doctrine and discipline. I cannot explain the doctrine in detail, but I can give you the gist in brief."

- Này đạo hữu, ta là vị mới tu, được xuất gia chưa bao lâu, vừa mới đến với Pháp và Luật này, ta không thể thuyết giảng Giáo Pháp một cách chi tiết; tuy nhiên ta sẽ nói cho đạo hữu ý nghĩa một cách tóm tắt.

Then Sariputta the wanderer spoke thus to the Ven. Assaji:
Speak a little or a lot,
but tell me just the gist.
The gist is what I want.
What use is a lot of rhetoric?

Khi ấy, du sĩ Sārīputta đã nói với đại đức Assaji điều này:
- Thưa đại đức, hãy là vậy đi.
Xin nói ít hoặc nhiều,
giảng ý nghĩa cho tôi.
Tôi chỉ cần ý nghĩa
nói nhiều từ làm chi?

Then Ven. Assaji gave this Dhamma exposition to Sariputta the Wanderer:
Whatever phenomena arise from cause:
their cause
and their cessation.
Such is the teaching of the Tathagata,
the Great Contemplative.

(65) Khi ấy, đại đức Assaji đã nói với du sĩ Sārīputta lời dạy này thuộc về Giáo Pháp:
Pháp sanh lên do nhân
Như Lai giảng nhân ấy,
nhân diệt thời Pháp diệt
đại sa-môn nói vậy.

Then to Sariputta the Wanderer, as he heard this Dhamma exposition, there arose the dustless, stainless Dhamma eye: Whatever is subject to origination is all subject to cessation.
Even if just this is the Dhamma,
you have penetrated
to the Sorrowless (asoka) State
unseen, overlooked (by us)
for many myriads of aeons.

(66)Sau đó, khi đã nghe được lời dạy này thuộc về Giáo Pháp thì Pháp nhãn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đã sanh khởi đến du sĩ Sārīputta: “Điều gì có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”
Chính đây là Giáo Pháp
nếu chỉ bấy nhiêu thôi
ngài cũng đã chỉ ra
con đường không sầu muộn
đã không được nhìn thấy,
đã không được nói ra
bởi muôn ngàn kiếp sống
(số lượng) nhiều vô số.

Then Sariputta the wanderer went to where Moggallana the wanderer was staying. Moggallana the wanderer saw him coming from afar and, on seeing him, said, "Your faculties are bright, my friend; your complexion pure and clear. Could it be that you have attained the Deathless?"

(67)Sau đó, du sĩ Sārīputta đã đi đến gặp du sĩ Moggallāna. Du sĩ Moggallāna đã nhìn thấy du sĩ Sārīputta từ đàng xa đang đi lại, sau khi nhìn thấy đã nói với du sĩ Sārīputta điều này: - Này bạn, các giác quan của bạn thật thanh tịnh, màu sắc cơ thể thật trong sáng và thuần khiết. Này bạn, chắn hẳn là bạn đã chứng đạt sự bất tử?

"Yes, my friend, I have attained the Deathless. "

- Này bạn, đúng vậy. Tôi đã chứng đạt sự bất tử.

"But how, friend, did you attain the Deathless?"

- Này bạn, bạn đã chứng đạt sự bất tử bằng cách như thế nào?

"Just now, friend, I saw Ven. Assaji going for alms in Rajagaha: gracious in the way he approached and departed, looked forward and behind, drew in and stretched out his arm; his eyes downcast, his every movement consummate. On seeing him, the thought occurred to me: 'Surely, of those in this world who are arahants or have entered the path to arahantship, this is one. What if I were to approach him and question him: "On whose account have you gone forth? Who is your teacher? In whose Dhamma do you delight?"'

Này bạn, ở đây tôi đã nhìn thấy vị tỳ khưu Assaji có phong cách chững chạc, mắt nhìn xuống, với vẻ chăm chú khi đi tới bước lui, lúc nhìn ngắm, khi cử động co duỗi đang đi khất thực trong thành Rājagaha, sau khi nhìn thấy đã khởi ý điều này: “Đây chính là vị tỳ khưu trong số các vị thật sự là A-la-hán trên thế gian hoặc là đã đạt được con đường đưa đến quả vị A-la-hán. Hay là ta nên đến gần vị tỳ khưu này và hỏi rằng: ‘Thưa đại đức, đại đức đã được xuất gia có liên quan đến vị nào?’ hoặc là ‘Ai là thầy của đại đức?’ hoặc là ‘Đại đức giảng giải pháp của vị nào?’”

"But then the thought occurred to me: 'This is the wrong time to question him. He is going for alms in the town. What if I were to follow behind this monk who has found the path for those who seek it?'

Này bạn, khi ấy tôi đây đã khởi ý điều này: “Không phải lúc để hỏi vị tỳ khưu này, vị ấy đã đi vào xóm nhà và đang đi khất thực, hay là ta nên đi sát theo sau vị tỳ khưu này là vị có đạo lộ đang được tầm cầu bởi những kẻ mong mỏi sự lợi ích?”

"Then Ven. Assaji, having gone for alms in Rajagaha, left, taking the alms he had received. I approached him and, on arrival, having exchanged friendly greetings and engaged in polite conversation, stood to one side. As I stood there I said, 'Your faculties are bright, my friend, your complexion pure and clear. On whose account have you gone forth? Who is your teacher? In whose Dhamma do you delight?'

Này bạn, sau khi đi khất thực ở trong thành Rājagaha xong, vị tỳ khưu Assaji đã cầm lấy đồ ăn khất thực đi trở về. Này bạn, khi ấy tôi đã đi đến gần vị tỳ khưu Assaji, sau khi đến đã tỏ vẻ thân thiện với vị tỳ khưu Assaji, sau khi trao đổi lời xã giao thân thiện rồi đã đứng ở một bên. Này bạn, khi đã đứng một bên tôi đã nói với vị tỳ khưu Assaji điều này: “Thưa đại đức, các giác quan của ngài thật thanh tịnh, màu sắc cơ thể thật trong sáng và thuần khiết. Thưa đại đức, đại đức đã được xuất gia có liên quan đến vị nào? Ai là thầy của đại đức? Đại đức giảng giải pháp của vị nào?”

"'There is, my friend, the Great Contemplative, a son of the Sakyans, gone forth from a Sakyan family. I have gone forth on account of that Blessed One. That Blessed One is my teacher. It is in that Blessed One's Dhamma that I delight.'

“Này đạo hữu, có vị đại sa-môn con trai dòng Sākya, từ dòng họ Sākya đã xuất gia. Ta đã được xuất gia có liên quan đến đức Thế Tôn ấy. Đức Thế Tôn ấy là đạo sư của ta và ta giảng giải Pháp của đức Thế Tôn ấy.”

"'But what is your teacher's teaching? What does he proclaim?'

“Vị đạo sư của đại đức thuyết về điều gì? Giảng về điều gì?”

"'I am new, my friend, not long gone forth, only recently come to this doctrine and discipline. I cannot explain the doctrine to you in detail, but I can give you the gist in brief.'
"'Speak a little or a lot,
but tell me just the gist.
The gist is what I want.
What use is a lot of rhetoric?'

“Này đạo hữu, ta là vị mới tu, được xuất gia chưa bao lâu, vừa mới đến với Pháp và Luật này, ta không thể thuyết giảng Giáo Pháp một cách chi tiết; tuy nhiên ta sẽ nói cho đạo hữu ý nghĩa một cách tóm tắt.
Xin nói ít hoặc nhiều,
giảng ý nghĩa cho tôi.
Tôi chỉ cần ý nghĩa
nói nhiều từ làm chi?”

"Then Ven. Assaji gave me this Dhamma exposition: "'Whatever phenomena arise from cause:
their cause
and their cessation.
Such is the teaching of the Tathagata,
the Great Contemplative.'"

(68) Này bạn, khi ấy vị tỳ khưu Assaji đã nói với tôi lời dạy này thuộc về Giáo Pháp:
“Pháp sanh lên do nhân
Như Lai giảng nhân ấy,
nhân diệt thời Pháp diệt
đại sa-môn nói vậy.”

Then to Moggallana the wanderer, as he heard this Dhamma exposition, there arose the dustless, stainless Dhamma eye: Whatever is subject to origination is all subject to cessation.
Even if just this is the Dhamma,
you have penetrated
to the Sorrowless (asoka) State
unseen, overlooked (by us)
for many myriads of aeons.

(69) Sau đó, khi đã nghe được lời dạy này thuộc về Giáo Pháp thì Pháp nhãn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đã sanh khởi đến du sĩ Moggallāna: “Điều gì có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”
Chính đây là Giáo Pháp
nếu chỉ bấy nhiêu thôi
bạn cũng đã chỉ ra
con đường không sầu muộn
đã không được nhìn thấy,
đã không được nói ra
bởi muôn ngàn kiếp sống
(số lượng) nhiều vô số.

 | Trang kế| trở về đầu trang | Home page |