Cakkhunaa sa.mvaro saadhu saadhu sotena sa.mvaro
Ghaa.nena sa.mvaro saadhu saadhu jivhaaya sa.mvaro.
Kaayena sa.mvaro saadhu saadhu vaacaaya sa.mvaro
Manasaa sa.mvaro saadhu saadhu sabbattha sa.mvaro
Sabbattha sa.mvuto bhikkhu sabbadukkhaa pamuccati.

Lành thay, phòng hộ mắt!
Lành thay, phòng hộ tai!
Lành thay, phòng hộ mũi!
Lành thay, phòng hộ lưỡi.
Lành thay phòng hộ thân!
Lành thay, phòng hộ lời,
Lành thay, phòng hộ ý.
Lành thay, phòng tất cả.
Tỷ kheo phòng tất cả,
Thoát được mọi khổ đau.

Restraint with the eye is good,
good is restraint with the ear.
Restraint with the nose is good,
good is restraint with the tongue.
Restraint with the body is good,
good is restraint with speech.
Restraint with the heart is good,
good is restraint   everywhere.
A monk everywhere restrained
is released from all suffering & stress.

Hatthasa~n~nato paadasa~n~nato
Vaacaaya sa~n~nato sa~n~nat-uttamo
Ajjhattarato samaahito
Eko santusito tamaahu bhikkhu.m. 

Người chế ngự tay chân,
Chế ngự lời và đầu,
Vui thích nội thiền định,
Ðộc thân, biết vừa đủ,
Thật xứng gọi tỷ kheo.

Hands restrained,
feet restrained
speech restrained,
	supremely restrained —
delighting in what is inward,
content, centered, alone:
he's what they call
	a monk.

Yo mukhasa~n~nato bhikkhu mantabhaa.nii anuddhato
Attha.m dhamma.m ca diipeti madhura.m tassa bhaasita.m.

Tỷ kheo chế ngự miệng,
Vừa lời, không cống cao,
Khi trình bày pháp nghĩa,
Lời lẽ dịu ngọt ngào.

A monk restrained in his speaking,
giving counsel unruffled,
declaring the message & meaning:
	sweet is his speech.

Dhammaaraamo dhammarato dhamma.m anuvicintaya.m
Dhamma.m anussara.m bhikkhu saddhammaa na parihaayati

 Vị tỷ kheo thích Pháp,
Mến pháp, suy tư Pháp.
Tâm tư niệm chánh Pháp,
Không rời bỏ chánh Pháp.

Dhamma his dwelling,
Dhamma his delight,
a monk pondering Dhamma,
	calling Dhamma to mind,
does not fall away
from true Dhamma.

	Salaabha.m naatima~n~neyya naa~n~nesa.m pihaya.m care
A~n~nesa.m pihaya.m bhikkhu samaadhi.m naadhigacchati	



Appalaabho-pi ce bhikkhu salaabha.m naatima~n~nati
Ta.m ve devaa pasa.msanti suddhaajiivi.m atandita.m.

Không khinh điều mình được,
Không ganh người khác được,
Tỷ kheo ganh tỵ người,
Không sao chứng Thiền Ðịnh.	


Tỷ kheo dầu được ít,
Không khinh điều mình được,
Sống thanh tịnh không nhác,
Chư thiên khen vị này.

	Gains:
don't treat your own with scorn,
don't go coveting those of others.
A monk who covets those of others
	attains
	no concentration.
	
Even if he gets next to nothing,
he doesn't treat his gains with scorn.
Living purely, untiring:
	he's the one
	that the devas praise.

Sabbaso naamaruupasmi.m yassa natthi mamaayita.m
Asataa ca na socati sa ve bhikkhuu-ti vuccati.

Hoàn toàn, đối danh sắc,
Không chấp Ta, của Ta,&
Không chấp, không sầu não.
Thật xứng danh Tỷ kheo.

For whom, in name & form
	in every way,
there's no sense of mine,
& who doesn't grieve
for what's not:
he's deservedly called
	a monk.

Mettaavihaarii yo bhikkhuu pasanno buddhasaasane
Adhigacche pada.m santa.m sa'nkhaaruupasama.m sukha.m. 

Tỷ kheo trú Từ Bi,
Tín thành giáo Pháp Phật,
Chứng cảnh giới tịch tỉnh.
Các hạnh an tịnh lạc

Dwelling in kindness, a monk
with faith in the Awakened One's teaching,
would attain the good state,
	   the peaceful state:
stilling-of-fabrications ease.

Si~nca bhikkhu ima.m naava.m sittaa te lahumessati
Chetvaa raaga.m ca dosa.m ca tato nibbaa.namehisi.

Tỷ kheo, tát thuyền này,
Thuyền không, nhẹ đi mau.
Trừ tham, diệt sân hận,
Tất chứng đạt Niết Bàn.

Monk, bail out this boat.
It will take you lightly when bailed.
Having cut through passion, aversion,
you go from there to Unbinding.

Pa~nca chinde pa~nca jahe pa~nca c-uttari bhaavaye
Pa~ncasa'ngaatigo bhikkhu oghati.n.no-ti vuccati.

Ðoạn năm [1], từ bỏ năm [2],
Tu tập năm [3] tối thượng,
Tỷ kheo cắt năm trói [4],
Xứng danh vượt "bộc lưu" [5].
Chú thích:
[1] Thân kiến, nghi, giới cấm thủ, dục ái, sân.
[2] Sắc ái, vô sắc ái, mạn, trạo cử, vô minh.
[3] Tín, tấn, niệm, định, tuệ.
[4] 5 trói buộc: tham, sân, si, mạn, tà kiến
[5] Bộc lưu: dòng nước lũ

Cut through five,
let go of five,
& develop five above all.
A monk gone past five attachments
is said to have crossed the flood.

	   

Natthi jhaana.m apa~n~nassa pa~n~naa natthi ajhaayato
Yamhi jhaana.m ca pa~n~naa ca sa ve nibbaa.nasantike

Không trí tuệ, 
           không thiền,
Không thiền, 
         không trí tuệ.
Người 
        có thiền 
               có tuệ,
Nhất định 
           gần Niết Bàn.

	   There's     no jhana
	for one with   no discernment,
	               no
discernment
	for one with   no jhana.
	But one with   both jhana
	               &
discernment:
he's on the verge
	   of Unbinding.

Su~n~naagaara.m pavi.t.thassa santacittassa bhikkhuno
Amaanusii rati hoti sammaa dhamma.m vipassato.	



Yato yato sammasati khandhaana.m udayabbaya.m
Labhati piitipaamojja.m amata.m ta.m vijaanata.m.

Bước vào ngôi nhà trống,
Tỷ kheo tâm an tịnh,
Thọ hưởng vui siêu nhân,
Tịnh quán theo chánh pháp	


Người luôn luôn chánh niệm,
Sự sanh diệt các uẩn,
Ðược hoan hỷ, hân hoan,
Chỉ bậc bất tử biết.

A monk with his mind at peace,
going into an empty dwelling,
clearly seeing the Dhamma aright:
	his delight is more
	than human.
	
However it is,
however it is he touches
the arising-&-passing of aggregates:
he gains rapture & joy:
	that, for those who know it,
	   is deathless,
	   the Deathless.

Tatraayamaadi bhavati idha pa~n~nassa bhikkhuno
Indriyagutti santu.t.thii paatimokkhe ca sa.mvaro.
Mitte bhajassu kalyaa.ne suddhaajiive atandite
Pa.tisanthaaravuttyassa aacaarakusalo siyaa
Tato paamojjabahulo dukkhass-anta.m karissasi

Ðây Tỷ kheo có trí,
Tu tập pháp căn bản
Hộ căn, biết vừa đủ,
Gìn giữ căn bản giới,
Thường gần gũi bạn lành,
Sống thanh tịnh tinh cần.

Giao thiệp khéo thân thiện,
Cử chỉ mực đoan trang.
Do vậy hưởng vui nhiều,
Sẽ dứt mọi khổ đau.

Here the first things
for a discerning monk
are     guarding the senses,
	contentment,
	restraint in line with the Patimokkha.
He should associate with admirable friends.
Living purely, untiring,
	hospitable by habit,
	skilled in his conduct,
	gaining a manifold joy,
he will put an end
to suffering & stress.

Vassikaa viya pupphaani maddavaani pamu~ncati
Eva.m raaga.m ca dosa.m ca vippamu~ncetha bhikkhavo

Như hoa Vassika [6],
Quăng bỏ cánh úa tàn,
Cũng vậy vị Tỷ kheo,
Hãy giải thoát tham sân

Shed passion
& aversion, monks —
as a jasmine would,
its withered flowers.

Santakaayo santavaaco santavaa susamaahito
Vantalokaamiso bhikkhu upasanto-ti vuccati

Thân tịnh, lời an tịnh,
An tịnh, khéo thiền tịnh.
Tỷ kheo bỏ thế vật,
Xứng danh bậc tịch tịnh.

Calmed in body,
calmed in speech,
well-centered & calm,
having disgorged the baits of the world,
a monk is called
	thoroughly
	calmed.

Attanaa codayattaana.m pa.timaase-ttamattanaa
So attagutto satimaa sukha.m bhikkhu vihaahisi

Tự mình chỉ trích mình,
Tự mình dò xét mình,
Tỷ kheo tự phòng hộ,
Chánh niệm trú an lạc

You yourself should reprove yourself,
	       should examine
yourself.
As a self-guarded monk
with guarded self,
mindful, you dwell at ease.

Attaa hi attano naatho attaa hi attano gati
Tasmaa sa~n~namay-attaana.m assa.m bhadra.m-va vaa.nijo

Tự mình y chỉ mình,
Tự mình đi đến mình,
Vậy hãy tự điều phục,
Như khách buôn ngựa hiền.

Your own self is
your own mainstay.
Your own self is
your own guide.
Therefore you should
watch over yourself —
as a trader, a fine steed.

Paamojjabahulo bhikkhu pasanno buddhasaasane
Adhigacche pada.m santa.m sa'nkhaaruupasama.m sukha.m. 

Tỷ kheo nhiều hân hoan,
Tịnh tín giáo pháp Phật,
Chứng cảnh giới tịch tịnh,
Các hạnh an tịnh lạc.

A monk with a manifold joy,
with faith in the Awakened One's teaching,
would attain the good state,
	   the peaceful state:
stilling-of-fabrications ease.

Yo have daharo bhikkhu yu~njati buddhasaasane
So ima.m loka.m pabhaaseti abbhaa mutto-va candimaa.

 Tỷ kheo tuy tuổi nhỏ
Siêng tu giáo pháp Phật,
Soi sáng thế gian này,
Như trăng thoát khỏi mây.
 
  

A young monk who strives
in the Awakened One's teaching,
	brightens the world
like the moon set free from a cloud.