44-45
Ko ima.m pa.thavi.m vicessati
Yamaloka~nca ima.m sadevaka.m
Ko dhammapada.m sudesita.m
Kusalo pupphamiva pacessati.

Sekho pa.thavi.m vicessati
Yamaloka~nca ima.m sadevaka.m
Sekho dhammapada.m sudesita.m
Kusalo pupphamiva pacessati.
 

 

44-45
Ai quán triệt đất này
Dạ ma, nhân, thiên giới?
Ai hiểu được pháp cú
Đă được khéo thuyết giảng
Như chuyên viên lựa hoa?

45
Hữu học quán triệt đất
Dạ ma, nhân, thiên giới
Hữu học hiểu pháp cú
Đă được khéo thuyết giảng
Như chuyên viên lựa hoa

 

44-45
Who will penetrate this earth
& this realm of death
with all its gods?
Who will ferret out
the well-taught Dhamma-saying,
as the skillful flower-arranger
	the flower?

45

The learner-on-the-path
will penetrate this earth
& this realm of death
with all its gods.
The learner-on-the-path
will ferret out
the well-taught Dhamma-saying,
as the skillful flower-arranger
	the flower.

 

46
Phe.nuupama.m kaayamima.m viditvaa
Mariicidhamma.m abhisambudhaano
Chetvaana maarassa papupphakaani
Adassana.m maccuraajassa gacche.
 

 

46
Biết thân dường bọt nổi
Hiểu thân là ảo hoá
Hủy tên hoa của ma
Vượt tầm mắt tử thần

 

46
Knowing this body
is like foam,
realizing its nature
	— a mirage —
cutting out
the blossoms of Mara,
you go where the King of Death
	can't see.

 

47-48
Pupphaani h-eva pacinanta.m
byaasattamanasa.m nara.m
Sutta.m gaama.m mahogho-va
maccu aadaaya gacchati.

Pupphaani h-eva pacinanta.m byaasattamanasa.m nara.m
Atitta.m yeva kaamesu antako kurute vasa.m.  

 

47-48
Người nhặt hoa dục lạc
Ḷng tham nhiễm mê si
Tử thần đoạt mạng đi
Như lụt cuốn làng ngủ

Người hái hoa dục lạc
Y' đắm nhiễm say sưa
Khi ḷng dục chưa vừa
Bị thần chiết chinh phục

 

47-48
The man immersed in
gathering blossoms,
his heart distracted:
death sweeps him away —
	as a great flood,
	a village asleep.

The man immersed in
gathering blossoms,
his heart distracted,
insatiable in sensual pleasures:
the End-Maker holds him
under his sway.

 

49
Yathaapi bhamaro puppha.m va.n.nagandha.m ahe.thaya.m
Pa.leti rasamaadaaya eva.m gaame munii care.
 

 

49
Hiền sĩ đi vào làng
Như loài ong đến hoa
Không tổn hại hương sắc
Hút mật xong bay đi

 

49
As a bee — without harming
	the blossom,
	its color,
	its fragrance —
takes its nectar & flies away:
so should the sage
go through a village.

 

50
"Na paresam vilomau.ni
na paresam katau.kataö
attano va avekkheyya
katau.ni akatau.ni ca."
 

 

50
Đừng nh́n lỗi người khác
Có làm hay không làm
Nên tự t́m lỗi ḿnh
Có làm hay không làm

 

50
Focus,
not on the rudenesses of others,
not on what they've done
	or left undone,
but on what you
have & haven't done
	yourself.

 

51-52
Yathaapi rucira.m puppha.m va.n.navanta.m agandhaka.m
Eva.m subhaasitaa vaacaa aphalaa hoti akubbato.

Yathaapi rucira.m puppha.m va.n.navanta.m sagandhaka.m
Eva.m subhaasitaa vaacaa saphalaa hoti pakubbato.  

 

51-52
Như bông hoa tươi đẹp
Có sắc, không mùi hương
Cũng vậy, dù thiện ngôn
Không làm, không kết quả

Như bông hoa tươi đẹp
Có sắc, có mùi hương
Cũng vậy, lời thiện ngôn
Có làm, mới kết quả

 

51-52
Just like a blossom,
bright colored
	but scentless:
a well-spoken word
	is fruitless
when not carried out.

Just like a blossom,
bright colored
	& full of scent:
a well-spoken word
	is fruitful
when well carried out.

 

^^^^^  

 

^^^^^

 

53
Just as from a heap of flowers
many garland strands can be made,
	even so
one born & mortal
	should do
 — with what's born & is mortal —
	many a skillful thing.

 

54-56
Na pupphagandho pa.tivaatameti na candana.m tagaramallikaa vaa
Sata~nca gandho pa.tivaatameti sabbaa disaa sappuriso pavaati.

Candana.m tagara.m vaapi uppala.m atha vassikii
Etesa.m gandhajaataana.m siilagandho anuttaro.

Appamatto aya.m gandho yaaya.m tagaracandanii
Yo ca siilavata.m gandho vaati devesu uttamo.  

 

54-56
Hương hoa không ngược gió
Gỗ trầm và mộc hương
Hoa lài cũng không thể
Chỉ có hương đức hạnh
Mới bay ngược chiều gió
Bậc hiền nhân tỏa khắp
Vang danh bốn phương trời

Gỗ trầm hay mộc hương
Hoa sen hoặc hoa lài
trong các thứ hương đó
Giới hương là tối thượng

Trầm hương hay mộc hương,
Hương này ít giá trị
Hương giới hạnh tối thượng
Bát ngát giữa chư thiên

 

54-56
No flower's scent
goes against the wind —
	not sandalwood,
	   jasmine,
	   tagara.
But the scent of the good
does go against the wind.
The person of integrity
wafts a scent
in every direction.

Sandalwood, tagara,
lotus, & jasmine:
Among these scents,
the scent of virtue
is unsurpassed.

Next to nothing, this fragrance
 — sandalwood, tagara —
while the scent of the virtuous
wafts to the gods,
	supreme.

 

^^^^^
 

 

^^^^^

 

57
Those consummate in virtue,
dwelling    in heedfulness,
released    through right knowing:
Mara can't follow their tracks.

 

^^^^^
 

 

^^^^^

 

58-59
As in a pile of rubbish
cast by the side of a highway
	a lotus might grow
	clean-smelling
	pleasing the heart,
so in the midst of the rubbish-like,
people run-of-the-mill & blind,
	there dazzles with discernment
	the disciple of the Rightly
	Self-Awakened One.

___________

Ghi chú:

^^^^^^