Chinda sota.m parakkamma kaame panuda braahma.na
Sa'nkhaaraana.m khaya.m ~natvaa akata~n~nuu-si braahma.na.

Hởi này Bà-la-môn,
Hãy tinh tấn đoạn lòng,
Từ bỏ các dục lạc,
Biết được hành đoạn diệt,
Ngươi là bậc vô vi.

Having striven, brahman,
	cut the stream.
	Expel sensual passions.
Knowing the ending of fabrications,
	   brahman,
	you know the Unmade.

Na braahma.nass-etadaki~nci seyyo
Yadaa nisedho manaso piyehi
Yato yato hi.msamano nivattati
Tato tato sammatimeva dukkha.m.

Ðối với Bà-la-môn,
Ðây [3] không lợi ích nhỏ.
Khi ý không ái luyến,
Tâm hại được chận đứng,
Chỉ khi ấy khổ diệt

[3] sự trả đủa, trả thù

Nothing's better for the brahman
than when the mind is held back
from what is endearing & not.
However his harmful-heartedness
	wears away,
that's how stress
simply comes to rest.

Yassa kaayena vaacaaya manasaa natthi dukkata.m
Sa.mvuta.m tiihi .thaanehi tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Với người thân miệng ý,
Không làm các ác hạnh
Ba nghiệp được phòng hộ,
Ta gọi Bà-la-môn.

Whoever does no wrong
	in body,
	speech,
	heart,
is restrained in these three ways:
	he's what I call
	a brahman.

Yamhaa dhamma.m vijaaneyya sammaasambuddhadesita.m
Sakkacca.m ta.m namasseyya aggihutta.m-va braahma.no. 

Từ ai, biết chánh pháp
Bậc Chánh Giác thuyết giảng,
Hãy kính lễ vị ấy,
Như Phạm chí thờ lửa.

The person from whom
you would learn the Dhamma
taught by the Rightly
Self-Awakened One:
you should honor him with respect —
as a brahman, the flame for a sacrifice.

Na ja.taahi na gottena na jaccaa hoti braahma.no
Yamhi sacca~nca dhammo ca so sucii so-va braahma.no.


Ki.m te ja.taahi dummedha ki.m te ajinasaa.tiyaa
Abbhantara.m te gaha.na.m baahira.m parimajjasi. 

Ðược gọi Bà-la-môn,
Không vì đầu bện tóc,
Không chủng tộc, thọ sanh,
Ai thật chân, chánh, tịnh,
Mới gọi Bà-la-môn.


Kẻ ngu, có ích gì
Bện tóc với da dê,
Nội tâm toàn phiền não,
Ngoài mặt đánh bóng suông.

Not by matted hair,
by clan, or by birth,
is one a brahman.
Whoever has truth
& rectitude:
	he is a pure one,
	he, a brahman.

What's the use of your matted hair,
	you dullard?
What's the use of your deerskin cloak?
The tangle's inside you.
You comb the outside.

Pa.msukuuladhara.m jantu.m kisa.m dhamanisanthata.m
Eka.m vanasmi.m jhaayanta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. 

Người mặc áo đống rác,
Gầy ốm, lộ mạch gân,
Ðộc thân thiền trong rừng.
Ta gọi Bà-la-môn.

Wearing cast-off rags
 — his body lean & lined with veins —
absorbed in jhana,
alone in the forest:
	he's what I call
	a brahman.

Na caaha.m braahma.na.m bruumi yonija.m mattisambhava.m
Bhovaadii naama so hoti sace hoti saki~ncano
Aki~ncana.m anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. 

Ta không gọi Phạm chí,
Vì chỗ sanh, mẹ sanh.
Chỉ được gọi tên suông
Nếu tâm còn phiền não.
Không phiền não, chấp trước
Ta gọi Bà-la-môn

I don't call one a brahman
for being born of a mother
or sprung from a womb.
He's called a 'bho-sayer'
if he has anything at all.
But someone with nothing,
who clings to no thing:
	he's what I call
	a brahman.

Sabbasa.myojana.m chetvaa yo ve na paritassati
Sa'ngaatiga.m visa~n~nutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ðoạn kết các kiết sử,
Không còn gì lo sợ
Không đắm trước buộc ràng
Ta gọi Bà-la-môn.

Having cut every fetter,
he doesn't get ruffled.
Beyond attachment,
unshackled:
	he's what I call
	a brahman.

Chetvaa naddhi.m varatta~nca sandaama.m sahanukkama.m
Ukkhittapa.ligha.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Bỏ đai da [4] bỏ cương [5]
Bỏ dây [6], đồ sở thuộc [7]
Bỏ then chốt [8], sáng suốt,
Ta gọi Bà-la-môn.

[4]Hận.
[5] Ái.
[6] Tà kiến.
[7] Tuỳ miên.
[8] Vô minh.

Having cut the strap & thong,
	cord & bridle,
having thrown off the bar,
	awakened:
	he's what I call
	a brahman.

Akkosa.m vadhabandha.m ca adu.t.tho yo titikkhati
Khantibala.m balaaniika.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Không ác ý, nhẫn chịu,
Phỉ báng, đánh, phạt hình,
Lấy nhẫn làm quân lực,
Ta gọi Bà-la-môn.

He endures — unangered —
insult, assault, & imprisonment.
His army is strength;
his strength, forbearance:
	he's what I call
	a brahman.

Akkodhana.m vatavanta.m siilavanta.m anussuta.m
Danta.m antimasaariira.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. 

Không hận, hết bổn phận,
Trì giới, không tham ái,
Nhiếp phục, thân cuối cùng,
Ta gọi Bà-la-môn.

Free from anger,
duties observed,
principled, with no overbearing pride,
trained, a 'last-body':
	he's what I call
	a brahman.

	Vaari pokkharapatte-va aaraggeriva saasapo
Yo na lippati kaamesu tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Như nước trên lá sen,
Như hột cải đầu kim,
Người không nhiễm ái dục,
Ta gọi Bà-la-môn.

	Like water     on a lotus leaf,
a mustard seed  on the tip of an awl,
he doesn't adhere to sensual pleasures:
	he's what I call
	a brahman.

Yo dukkhassa pajaanaati idh-eva khayamattano
Pannabhaara.m visa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ai tự trên đời này,
Giác khổ, diệt trừ khổ,
Bỏ gánh nặng, giải thoát,
Ta gọi Bà-la-môn.

He discerns right here,
	for himself,
	on his own,
	his own
	ending of stress.
Unshackled, his burden laid down:
	he's what I call
	a brahman.

Gambhiirapa~n~na.m medhaavi.m maggaamaggassa kovida.m
Uttamattha.m anuppatta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Người trí tuệ sâu xa,
Khéo biết đạo, phi đạo
Chứng đạt đích vô thượng,
Ta gọi Bà-la-môn.

Wise, profound
in discernment, astute
as to what is the path
& what's not;
his ultimate goal attained:
	he's what I call
	a brahman.

Asa.msa.t.tha.m gaha.t.thehi anaagaarehi c-uubhaya.m
Anokasaari.m appiccha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Không liên hệ cả hai,
Xuất gia và thế tục,
Sống độc thân, ít dục,
Ta gọi Bà-la-môn.

Uncontaminated
by householders
& houseless ones alike;
living with no home,
with next to no wants:
	he's what I call
	a brahman.

Nidhaaya da.n.da.m bhuutesu tasesu thaavaresu ca
Yo na hanti na ghaateti tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Bỏ trượng, đối chúng sanh,
Yếu kém hay kiên cường,
Không giết, không bảo giết,
Ta gọi Bà-la-môn.

Having put aside violence
against beings fearful or firm,
he neither kills nor
gets others to kill:
	he's what I call
	a brahman.

Aviruddha.m viruddhesu attada.n.desu nibbuta.m
Saadaanesu anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Thiên thần giữa thù địch
Ôn hòa giữa hung hăng.
Không nhiễm giữa, nhiễm trước,
Ta gọi Bà-la-môn.

Unopposing among opposition,
unbound     among the armed,
unclinging  among those who cling:
	he's what I call
	a brahman.

Yassa raago ca doso ca maano makkho ca paatito
Saasaporiva aaraggaa tamaha.m bruumi braahma.na.m

 Người bỏ rơi tham sân,
Không mạn không ganh tị,
Như hột cải đầu kim,
Ta gọi Bà-la-môn.

His passion, aversion,
conceit, & contempt,
have fallen away —
like a mustard seed
from the tip of an awl:
	he's what I call
	a brahman.

Akakkasa.m vi~n~naapani.m gira.m sacca.m udiiraye
Yaaya naabhisaje ka~nci tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Nói lên lời ôn hòa,
Lợi ích và chân thật,
Không mất lòng một ai,
Ta gọi Bà-la-môn.

He would say
what's  non-grating,
	       instructive,
	       true —
abusing no one:
	he's what I call
	a brahman.

Yo-dha diigha.m va rassa.m vaa a.nu.m thuula.m subhaasubha.m
Loke adinna.m naadiyati tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ở đời, vật dài, ngắn,
Nhỏ, lớn, đẹp hay xấu
Phàm không cho không lấy,
Ta gọi Bà-la-môn.

Here in the world
he takes nothing not-given
 — long, short,
	large, small,
	   attractive, not:
	he's what I call
	a brahman.

Aasaa yassa na vijjanti asmi.m loke paramhi ca
Niraasaya.m visa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

 Người không có hy cầu,
Ðời này và đời sau,
Không hy cầu, giải thoát,
Ta gọi Bà-la-môn

His longing for this
& for the next world
can't be found;
free from longing, unshackled:
	he's what I call
	a brahman.

Yassaalayaa na vijjanti a~n~naaya akatha.mkathii
Amatogadha.m anuppatta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m. 

Người không còn tham ái,
Có trí, không nghi hoặc,
Thể nhập vào bất tử,
Ta gọi Bà-la-môn.

His attachments,
	his homes,
	   can't be found.
Through knowing
he is unperplexed,
has come ashore
in the Deathless:
	he's what I call
	a brahman.

Yo-dha pu~n~na~nca paapa~nca ubho sa'nga.m upaccagaa
Asoka.m viraja.m suddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Người sống ở đời này,
Không nhiễm cả thiện, ác,
Không sầu, sạch không bụi
Ta gọi Bà-la-môn.

He has gone
beyond attachment here
for both merit & evil —
sorrowless, dustless, & pure:
	he's what I call
	a brahman.

Canda.m-va vimala.m suddha.m vippasannamanaavila.m
Nandiibhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Như trăng sạch không uế
Sáng trong và tịnh lặng,
Hữu ái được đoạn tận,
Ta gọi Bà-la-môn.

Spotless, pure, like the moon
	— limpid & calm —
his delights, his becomings,
	   totally gone:
	he's what I call
	a brahman.

Yo ima.m pa.lipatha.m dugga.m sa.msaara.m mohamaccagaa
Ti.n.no paaragato jhaayii anejo akatha.mkathii
Anupaadaaya nibbuto tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Vượt đường nguy hiễm này,
Nhiếp phục luân hồi, si,
Ðến bờ kia thiền định
Không dục ái, không nghi,
Không chấp trước, tịch tịnh,
Ta gọi Bà-la-môn

He has made his way past
this hard-going path
 — samsara, delusion —
has crossed over,
has gone beyond,
is free from want,
	from perplexity,
absorbed in jhana,
through no-clinging
Unbound:
	he's what I call
	a brahman.

Yo-dha kaame pahaatvaana anaagaaro paribbaje
Kaamabhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Whoever, abandoning craving here,
Yo-dha ta.nha.m pahaatvaana anaagaaro paribbaje
Ta.nhaabhavaparikkhii.na.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ai ở đời đoạn dục,
Bỏ nhà, sống xuất gia,
Dục hữu được đoạn tận,
Ta gọi Bà-la-môn.


 Ai ở đời đoạn ái
Bỏ nhà, sống xuất gia,
Áí hữu được đoạn tận,
Ta gọi Bà-la-môn.

Whoever, abandoning sensual passions here,
would go forth from home —
his sensual passions, becomings,
	   totally gone:
	he's what I call
	a brahman.

Whoever, abandoning craving here,
would go forth from home —
his cravings, becomings,
	   totally gone:
	he's what I call
	a brahman.

Hitvaa maanusaka.m yoga.m dibba.m yoga.m upaccagaa
Sabbayogavisa.myutta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Bỏ trói buộc loài người,
Vượt trói buộc cỏi trời.
Giải thoát mọi buộc ràng,
Ta gọi Bà-la-môn.

Having left behind
	the human bond,
having made his way past
	the divine,
from all bonds unshackled:
	he's what I call
	a brahman.

Hitvaa rati.m ca arati.m ca siitibhuuta.m niruupadhi.m
Sabbalokaabhibhu.m viira.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

 Bỏ điều ưa, điều ghét,
Mát lạnh, diệt sanh y
Bậc anh hùng chiến thắng,
Nhiếp phục mọi thế giới,
Ta gọi Bà-la-môn.

Having left behind
delight & displeasure,
cooled, with no acquisitions —
a hero who has conquered
	   all the world,
	   every world:
	he's what I call
	a brahman.

Cuti.m yo-vedi sattaana.m upapatti.m ca sabbaso
Asatta.m sugata.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ai hiểu rõ hoàn toàn
Sanh tử các chúng sanh,
Không nhiễm, khéo vượt qua,
Sáng suốt chân giác ngộ,
Ta gọi Bà-la-môn.

He knows in every way
beings' passing away,
and their re-
arising;
unattached, awakened,
well-gone:
	he's what I call
	a brahman.

Yassa gati.m na jaananti devaa gandhabbamaanusaa
Khii.naasava.m arahanta.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Với ai, loài trời, người
Cùng với Càn thát bà,
Không biết chỗ thọ sanh
Lậu tận bậc La-hán.
Ta gọi Bà-la-môn.

He whose course they don't know
 — devas, gandhabbas, & human beings —
his effluents ended, an arahant:
	he's what I call
	a brahman.

Yassa pure ca pacchaa ca majjhe ca natthi ki~ncana.m
Aki~ncana.m anaadaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ai quá, hiện, vị lai
Không một sở hữu gì,
Không sở hữu không nắm,
Ta gọi Bà-la-môn.

He who has nothing
 — in front, behind, in between —
the one with nothing
who clings to no thing:
	he's what I call
	a brahman.

Usabha.m pavara.m viira.m mahesi.m vijitaavina.m
Aneja.m nhaataka.m buddha.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Bậc trâu chúa, thù thắng
Bậc anh hùng, đại sĩ,
Bậc chiến thắng, không nhiễm,
Bậc tẩy sạch, giác ngộ,
Ta gọi Bà-la-môn.

A splendid bull, conqueror,
hero, great seer —
	   free from want,
	   awakened, washed:
	he's what I call
	a brahman.

Pubbenivaasa.m yo-vedii saggaapaaya.m ca passati
Atho jaatikkhaya.m patto abhi~n~naavosito muni
Sabbavositavosaana.m tamaha.m bruumi braahma.na.m.

Ai biết được đời trước,
Thấy thiên giới, đọa xứ,
Ðạt được sanh diệt tận
Thắng trí, tự viên thành
Bậc mâu ni đạo sĩ.
Viên mãn mọi thành tựu
Ta gọi Bà-la-môn.

He knows    his former lives.
He sees         heavens & states of woe,
has attained    the ending of birth,
is a sage   who has mastered full-knowing,
	           his mastery
totally mastered:
	he's what I call
	a brahman.